Δώδεκα χρόνια µετά την πρώτη Coca-Cola και ενώ δεκάδες παρόµοια αναψυκτικά τύπου «cola» είχαν δηµιουργηθεί, εµφανίστηκε στο προσκήνιο ένα άλλο αναψυκτικό, το οποίο θα εξελισσόταν στον µεγάλο της ανταγωνιστή. Η Pepsi-Cola, βέβαια, θα περνούσε µεταξύ σφύρας και άκµονος µέχρι να καταφέρει να σταθεί στα πόδια της και να γίνει από τις πιο αναγνωρίσιµες µάρκες παγκοσµίως. Πάντως, για την ιστορία, και τα δύο αναψυκτικά δηµιουργήθηκαν από φαρµακοποιούς, οι οποίοι δυστυχώς δεν έζησαν αρκετά για να δουν τους κόπους τους να ανταµοίβονται.
Το καλοκαίρι του 1898 ήταν ζεστό και γεµάτο υγρασία. Στη Νότια Καρολίνα, ένας νεαρός φαρµακοποιός, ο Κάλεµπ Μπράνταµ, πειραµατιζόταν µε συνδυασµούς καρυκευµάτων, χυµών και σιροπιών, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα δροσιστικό ποτό για τους πελάτες του. Την εποχή εκείνη τα φαρµακεία διέθεταν ένα χώρο, κάτι σαν αναψυκτήριο, όπου οι πελάτες σερβίρονταν δροσιστικά ποτά.
Ο Μπράνταµ γνώριζε ότι για να διατηρήσει την πελατεία του θα έπρεπε να φτιάξει ένα µη αλκοολούχο ποτό. Μία από τις συνταγές του ήταν ένα ποτό από ανθρακούχο νερό, ζάχαρη, βανίλια, πεψίνη, αιθέρια έλαια και κόλα, το οποίο εικάζεται ότι προοριζόταν ως αντίδοτο για τη δυσπεψία. Το ποτό σύντοµα έγινε δηµοφιλές και «βαπτίστηκε» από τους πελάτες του ως το «Ποτό του Μπραντ».
Την ίδια χρονιά, ο νεαρός επιχειρηµατίας εξαγόρασε έναντι 100 δολαρίων το όνοµα «Pep Cola» από µια εταιρεία που είχε πτωχεύσει και άλλαξε το όνοµα του ποτού του σε «Pepsi-Cola», λόγω της περιεκτικότητας σε πεψίνη. Η επόµενη κίνηση ήταν να διαφηµίσει τη νέα επωνυμία και να σχεδιάσει ένα λογότυπο µε τη βοήθεια ενός καλλιτέχνη γείτονά του.
Το 1902, το έντονο ενδιαφέρον για το νέο ποτό ώθησε τον Μπράνταµ να ιδρύσει την Pepsi-Cola Co. στο πίσω µέρος του φαρµακείου του, καθώς και να κατοχυρώσει ως εμπορικό σήμα. Την πρώτη χρονιά το παρασκεύαζε ο ίδιος και το διέθετε σε αναψυκτήρια (πούλησε περίπου 8.000 γαλόνια σιροπιού), όµως σύντοµα διέγνωσε την ευκαιρία να επεκταθεί ώστε να µπορεί ο κόσµος να πίνει την Pepsi-Cola παντού.
Το 1903 παραχώρησε το δικαίωµα της εµφιάλωσης σε συνεργάτες, προκειµένου να καλύψει τη µεγάλη ζήτηση. Μέχρι τα τέλη του 1910 υπήρχαν 270 συνεργάτες σε 24 Πολιτείες των ΗΠΑ, ενώ η επιχείρηση είχε φύγει από το φαρµακείο και είχε εγκατασταθεί σε πολυτελές κτίριο στο κέντρο της πόλης.
Η Pepsi-Cola Co. ήταν από τις πρώτες εταιρείες που σταµάτησε, από το 1908, να χρησιµοποιεί ως μεταφορικά μέσα καρότσες που έσερναν άλογα, τις οποίες αντικατέστησε µε αυτοκίνητα. Η κίνηση αυτή τράβηξε την προσοχή του κοινού, σε σηµείο µάλιστα να προταθεί ο Μπράνταµ για κυβερνήτης της Πολιτείας.
Τα πρώτα χρόνια, οι πωλήσεις αυξάνονταν κατακόρυφα, οι εµφιαλωτές πολλαπλασιάζονταν και γενικά όλα έδειχναν ότι τίποτα δεν µπορούσε να ανακόψει αυτή την πορεία. Όµως, το ξέσπασµα του Α´ Παγκοσµίου Πολέµου είχε ως αποτέλεσµα να αυξηθεί η τιµή της ζάχαρης, βασικής πρώτης ύλης των αναψυκτικών, περιορίζοντας σοβαρά τα κέρδη. Ο Μπράνταµ ρίσκαρε αγοράζοντας µεγάλες ποσότητες ζάχαρης (η τιµή της είχε φθάσει τα 22 σεντς το λίτρο, από πέντε που ήταν πριν τον πόλεµο), πιστεύοντας ότι η τιµή της θα ανέβει κι άλλο. Δυστυχώς για τον ίδιο, η ζάχαρη έπεσε στα τρία σεντς το 1920, και το πρώτο κεφάλαιο της Pepsi-Cola Co. ήταν έτοιµο να κλείσει.
Μετά από τρία χρόνια σκληρού αγώνα για την επιβίωση, η επιχείρηση του Μπράνταµ πτώχευσε, ενώ ο ίδιος γύρισε ταπεινωµένος και απογοητευµένος πίσω στο φαρµακείο του, όπου πέθανε το 1934. Τα επόµενα χρόνια ήταν δύσκολα για την εταιρεία, αφού εξαγοράστηκε σε δηµοπρασία από ένα γκρουπ επενδυτών, που όµως δεν µπόρεσε να την επαναφέρει σε θετική τροχιά. Το Κραχ καταδίκασε και αυτή την επιχειρηµατική κίνηση σε αποτυχία, µε αποτέλεσµα το 1931 η Pepsi-Cola Co. να πτωχεύσει για δεύτερη φορά.
Την ίδια χρονιά, ένας φιλόδοξος επιχειρηµατίας, ο Τσαρλς Γκουθ, διευθυντής αλυσίδας καταστηµάτων µε ζαχαρωτά, εξαγόρασε την χρεοκοπηµένη επιχείρηση. O Γκουθ ήταν δυσαρεστηµένος από τη συνεργασία του µε την Coca-Cola Co. καθώς δεν του παρείχε τις εκπτώσεις που ζητούσε, και θεώρησε καλή ιδέα να προωθήσει την Pepsi-Cola από το δίκτυο καταστηµάτων που ήδη διέθετε.
Διαβάστε ακόμα: Η ιστορία της Coca-Cola {alertInfo}
Οι πρώτες κινήσεις του δεν απέδωσαν, οπότε στράφηκε στην Coca-Cola Co., προκειµένου να πουλήσει την επιχείρησή του. Η τελευταία αρνήθηκε, και έτσι ο Γκουθ σε µια κίνηση απελπισίας, αδυνατώντας να βρει πιθανούς αγοραστές, αποφάσισε να µειώσει την τιµή του νεοεµφανιζόµενου µπουκαλιού των 12 ουγκιών στο µισό, όσο δηλαδή χρέωναν οι ανταγωνιστές το µπουκάλι των 6 ουγκιών. Ήταν µια κίνηση-µατ, αφού οι καταναλωτές στράφηκαν µαζικά στο φθηνό αναψυκτικό και στην κυριολεξία έσωσαν τον Γκουθ από βέβαιη χρεοκοπία.
Το 1938, τα κέρδη εκτοξεύθηκαν, όµως η εταιρεία κλυδωνίστηκε από ενδοεπιχειρησιακές συγκρούσεις, που είχαν ως αποτέλεσµα την αποποµπή του Γκουθ. Η έναρξη του Β´ Παγκοσµίου Πολέµου βρήκε τους δύο µεγάλους ανταγωνιστές να παλεύουν να κλέψουν πωλήσεις ο ένας από τον άλλο. Αδιαµφισβήτητος νικητής ήταν η Coca-Cola καθώς προσέγγισε µε πιο έξυπνο τρόπο τους στρατιώτες που πολεµούσαν στο µέτωπο. Η µεγάλη ευκαιρία για την Pepsi, που είχε υιοθετήσει το άσπρο, µπλε και κόκκινο χρώµα στο µπουκάλι, ως υποστήριξη στον πόλεµο, είχε µόλις χαθεί.
Τη διεύθυνση της Pepsi τη δεκαετία του '40 ανέλαβε ο Γουόλτερ Μακ. Ο νέος πρόεδρος, γνωστός για τις προοδευτικές του ιδέες, αντελήφθη ότι η διαφημιστική πολιτική της εταιρείας αγνοούσε ένα μεγάλο και ανερχόμενο κομμάτι της Αμερικής, τους έγχρωμους. Προσέλαβε, λοιπόν, Αφρο-Αμερικάνους διαφημιστές και αναλυτές, ενώ χρησιμοποίησε με δεξιοτεχνία το χαρτί του ρατσισμού, που ήταν καθεστώς τότε στην Αμερική, για να πλήξει την Coca Cola, η οποία δεν προσελάμβανε έγχρωμους εργάτες.
Στις μέρες μας η Pepsi-Cola υπολείπεται σε μερίδια αγοράς της μεγάλης αντιπάλου της σε όλα τα κράτη του κόσμου, εκτός της Σαουδικής Αραβίας, του Πακιστάν και των γαλλόφωνων επαρχιών του Καναδά. Στη δε Ρωσία τα ποσοστά της συρρικνώθηκαν μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, επειδή ταυτίστηκε με την τέως Σοβιετική Ένωση, όπου είχε το αποκλειστικό προνόμιο στην παραγωγή προϊόντων τύπου Cola. Στις ΗΠΑ, κατέχει το 31,7% της αγοράς, ενώ η Coca Cola το 43,1%. Στη χώρα μας ήρθε το 1973, τέσσερα χρόνια μετά τον μεγάλο της αντίπαλο.
Πηγή: Γνωστά Ονόματα, Άγνωστες Ιστορίες 1 (εκδ. Σταμούλη)
