Ένα αιώνα περίπου µετά την ανακάλυψη του τηλεφώνου και του ηλεκτρικού ρεύµατος, αυτό που εξακολουθούσε να βρίσκεται στο «σκοτάδι» ήταν η έρευνα για την εξασφάλιση ευχάριστης και άνετης διαµονής τις υγρές και ζεστές µέρες του καλοκαιριού. Πάντως, το περίεργο ήταν ότι ακόµα και όταν ανακαλύφθηκε το air condition, δεν προοριζόταν για να δροσίσει σπίτια ή γραφεία, αλλά εκτυπωτικές επιχειρήσεις και θέατρα. Έπρεπε να περάσουν τρεις τουλάχιστον δεκαετίες για να «µπει» στα αυτοκίνητα και επιπλέον άλλες δύο για να «δροσίσει» τα νοικοκυριά.
Μέχρι το 1880 µόνο ορισµένα µεγάλα εστιατόρια και δηµόσια κτίρια τοποθετούσαν στους αεροσωλήνες ένα µείγµα πάγου και αλατιού, ώστε µε τη βοήθεια ανεµιστήρων να εκχέουν κρύο αέρα. Αυτό το σύστηµα όµως δεν ήταν το πλέον αποτελεσµατικό αφού ένα µεγάλο θέατρο απαιτούσε τουλάχιστον τέσσερις τόνους πάγου για µία µόνο νύχτα.
Το πρόβληµα τα χρόνια εκείνα δεν ήταν πώς θα έπεφτε η θερµοκρασία του αέρα αλλά πώς θα αποµακρυνόταν η υγρασία από τον αέρα. Όµως, το 1902, ένας 25χρονος τελειοµανής µηχανικός, ο Willis Carrier, ανέπτυξε ένα µηχανισµό που «δρόσιζε» τον αέρα και ταυτόχρονα αποµάκρυνε την υγρασία.
Από µικρό παιδί, ο Carrier επέδειξε εξαιρετική ικανότητα στο να λύνει µηχανικής φύσεως προβλήµατα, κάτι που µια µέρα θα του χάριζε τον τίτλο του «Πατέρα του Air Condition». Γεννηµένος σε φάρµα της Νέας Υόρκης από σχετικά εύπορους γονείς, ο µικρός είχε σπάνιο ταλέντο στο να φτιάχνει στην τελειότητα τα αγροτικά εργαλεία. Αυτό όµως που του είχε κάνει τροµερή εντύπωση ήταν όταν µια θεία του, που έβγαλε από το πηγάδι µια αντλία για να την καθαρίσει, του εξήγησε πώς λειτουργούσε ένας τέτοιος µηχανισµός. Τα λόγια της δεν τα ξέχασε ποτέ και στην ουσία κάποια στιγµή θα τον βοηθούσαν να γράψει ιστορία.
Το 1901, ο Carrier πήρε το πτυχίο του ως µηχανικός και απασχολήθηκε σε επιχείρηση που κατασκεύαζε συστήµατα θέρµανσης και αερισµού. Ένας από τους πελάτες της εταιρείας ήταν µια εκδοτική επιχείρηση, η οποία αντιµετώπιζε προβλήµατα στις εκτυπώσεις εξαιτίας της θερµοκρασίας και της υγρασίας του αέρα. Ως συνέπεια, το χαρτί δεν είχε τις ίδιες διαστάσεις, ενώ το µελάνι δεν στέγνωνε οµοιόµορφα, µε αποτέλεσµα να υπάρχει ασυνέπεια στην απόδοση των χρωµάτων.
Όταν λοιπόν απευθύνθηκε στον προµηθευτή της για βοήθεια, ο νεοπροσληφθείς υπάλληλος -που ήδη είχε βάλει στα ταμεία της εταιρείας 40.000 δολάρια χάρη στην έμπνευση που είχε για τα σπιράλ που εξέπεμπαν θερμότητα- ανέλαβε να λύσει το πρόβληµα. Αφού πειραµατίστηκε µε διάφορους µηχανισµούς, τελικά κατάφερε το 1902 να τροποποιήσει µια συµβατική θερµάστρα, στα θερµαινόµενα πηνία τής οποίας θα έτρεχε κρύο νερό αντί για ατµός. Στα πηνία αυτά θα διοχετευόταν αέρας µέσω ανεµιστήρων, ο οποίος θα έριχνε τη θερµοκρασία στο δωµάτιο και –το πιο επαναστατικό– θα «ανάγκαζε» την υγρασία του αέρα να συμπυκνωθεί.
Ο Carrier, που χρειάστηκε τέσσερα χρόνια για να κάνει βελτιώσεις στο σύστημα και εντέλει το 1906 να λάβει την πατέντα για «το μηχάνημα διαχείρισης του αέρα», συνέχισε να σχεδιάζει κλιµατιστικά για τον εργοδότη του µέχρι το 1914, όταν, σε µια προσπάθεια να περιοριστεί το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, αποφασίστηκε να διακοπεί η παραγωγή κλιµατιστικών. Τότε, µαζί µε έξι συνεργάτες και µε κεφάλαιο 32.600 δολάρια ίδρυσε τη δική του εταιρεία, η οποία την πρώτη κιόλας χρονιά είχε τουλάχιστον 40 συµβόλαια, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, για την εγκατάσταση κλιµατιστικών.
Η µεγαλύτερη επιτυχία ήρθε το 1924, όταν εγκαταστάθηκε το πρώτο κλιµατιστικό σε πολυκατάστηµα στο Μίσιγκαν. Ο κόσµος που συνέρεε στο «δροσερό» κατάστηµα ώθησε σιγά σιγά και άλλους ιδιοκτήτες καταστημάτων να παραγγείλουν. Την επόµενη χρονιά εγκαταστάθηκε ένα κλιµατιστικό συνολικού βάρους 70 τόνων σε ένα από τα µεγαλύτερα θέατρα της Νέας Υόρκης, όπου τις πρώτες µέρες ο κόσµος συνέρρεε για να δροσιστεί και όχι για να δει την παράσταση, «εγκαινιάζοντας» ουσιαστικά την είσοδο του νέου µηχανισµού στα θέατρα.
Στο χώρο της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου, η ανακάλυψη του Carrier επέφερε κοσμογονικές αλλαγές. Χάρη στα συστήματα κλιματισμού που επινόησε, διευκολύνθηκε η παραγωγική διαδικασία σε πληθώρα αγαθών, από την παρασκευή ψωμιού μέχρι την κατασκευή όπλων για τις ανάγκες του πολέμου, μειώθηκαν οι χαμένες εργατοώρες και η αϋπνία τις ζεστές νύχτες, ενώ κατέστη «ανεκτή και ευχάριστη» η ανθρώπινη παρουσία σε εμπορικά κέντρα, θέατρα, θερινά σινεμά, λεωφορεία, αεροπλάνα κ.λπ.
Η έξαρση στην αγορά κλιµατιστικών (από το 1929 «µπήκε», έστω και με τσουχτερή τιμή, και στα σπίτια) έκανε τον Willis Carrier πολυεκατοµµυριούχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανακάλυψή του άλλαξε τον δημογραφικό χάρτη των ΗΠΑ, καθότι κατέστησε εφικτή την μετοίκηση στις ζεστές νότιες πολιτείες της Αμερικής. Παρ’ όλα αυτά, ο ίδιος συνέχισε να εργάζεται σκληρά και να αφοσιώνεται ολοκληρωτικά στα διάφορα έργα που αναλάµβανε, µέχρι το 1947, όταν µια καρδιακή πάθηση τον ανάγκασε να παραµένει στο κρεβάτι για τουλάχιστον 20 ώρες τη µέρα.
Μολονότι παντρεύτηκε τρεις φορές, ο βραβευμένος με δύο διδακτορικά μηχανικός παρέμεινε άτεκνος, στερώντας την εταιρεία του από έναν διάδοχο. Ο «Πατέρας του Air Condition» πέθανε τρία χρόνια αργότερα, το 1950, σε ηλικία 74 ετών. «Μία κρύα νύχτα στην κόλαση» ήταν τα τελευταία του λόγια. Μισό περίπου αιώνα μετά, το περιοδικό Time τον κατέταξε ανάμεσα στα «100 άτομα με τη μεγαλύτερη επιρροή στον 20ό αιώνα».
Σήμερα, η εταιρεία του, αξίας 12,5 δισ. δολαρίων, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός προϊόντων κλιματισμού, ενώ απασχολεί 43.000 υπαλλήλους, με τα προϊόντα της να διανέμονται σε 170 χώρες.
Πηγή: Γνωστά Ονόματα Άγνωστες Ιστορίες 2 Γ Εκδοση
