Κορωνοϊος. Μια υποδειγματική διαχείριση κρίσεων (και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί τουριστικά...)

Μέχρι πριν από πέντε χρόνια, όταν η χώρα μας βίωνε μια κρίση που εντέλει την ταλάνισε για μία περίπου δεκαετία, ήμασταν οι «απόκληροι» της Ευρώπης, το «μαύρο πρόβατο», ο έξω καρδιά λαός που ζει πέρα από τα όρια, ζει για το σήμερα, κάνει το δικό του, δεν πειθαρχεί, δεν συμβιβάζεται. Μας λοιδορούσαν, μας χλεύαζαν, είχαν φθάσει μάλιστα να οργανώσουν και tour στο κέντρο της Αθήνας για να περιγράψουν στους επισκέπτες τους λόγους που βιώσαμε μια τόσο βαθιά κρίση. Ήμασταν η «ντροπή της Ευρώπης».

Σήμερα, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η εικόνα έχει αλλάξει. Άθελά του ο Ελληνας κατάφερε να επανατοποθετήσει τον εαυτό του (repositioning, στη γλώσσα του μάρκετινγκ), κάτι που δεν θα το επιτύγχανε με καμία διαφημιστική καμπάνια. Γι’ αυτή την αλλαγή στην εικόνα μας υπεύθυνη είναι… η πανδημία που μαστίζει τον πλανήτη τους τελευταίους δύο μήνες.

Ναι, σωστά το διαβάσατε. Μπορεί να ήμαστε ακόμα στην καρδιά της κρίσης μιας πανδημίας που παρόμοια δεν γνώρισε ο πλανήτης τα τελευταία 100 χρόνια, όμως για πρώτη φορά επιδείξαμε γρήγορα αντανακλαστικά και απαράμιλλη πειθαρχεία. 
Είναι η πρώτη φορά που πήραμε άριστο βαθμό στη διαχείριση κρίσεων (crisis management), και μάλιστα πολύ καλύτερο από άλλες πιο προηγμένες χώρες και με σαφώς καλύτερο σύστημα υγείας από το δικό μας. Φθάσαμε σε σημείο να δηλώνουμε διψήφιο αριθμό κρουσμάτων και μονοψήφιο αριθμό νεκρών σε ημερήσια βάση, όταν για άλλες χώρες (βλ. Ισπανία, Ιταλία, Αμερική, Βρετανία), τα νούμερα ήταν τετραψήφια και τριψήφια αντίστοιχα.

Η μικρή και «πτωχή» Ελλάδα κατάφερε, μαζί με δύο χώρες-υποδείγματα του Βορρά, Νορβηγία και Φινλανδία, όχι μόνο να πάρει σύντομα μέτρα αλλά και να τα εφαρμόσει στην πράξη – όλα αυτά σε μία χώρα που δεν ήταν ποτέ καλή στην εφαρμογή των νόμων. Ακόμα και στην εθνική μας εορτή, την 25^η Μαρτίου, πειθαρχήσαμε και μείναμε στα σπίτια μας.

Όλα αυτά δεν άργησαν να τραβήξουν την προσοχή έγκριτων μέσων, τα οποία με ανταποκρίσεις εξύμνησαν τον άλλοτε απείθαρχο Ελληνα. 
Πριν μία εβδομάδα ήταν η γαλλική Le Figaro, που έπλεξε το εγκώμιο του Σωτήρη Τσιόρδα και η οποία ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «χάρη σ' αυτόν, οι Έλληνες έχουν αποφύγει να συνομιλήσουν με το θάνατο». Πριν λίγες ημέρες ήταν η σειρά της Daily Telegraph, με τίτλο «Παράδειγμα προς μίμηση η ψύχραιμη συμπεριφορά των Ελλήνων στον κορωνοϊό». Το άρθρο μάλιστα κλείνει ως εξής: «Οι Έλληνες αναγνωρίζουν τη σημασία αυτής της παγκόσμιας κρίσης και δίνουν μαθήματα φιλότιμου σε άλλες χώρες, όπως η Βρετανία. Επίσης, οι Έλληνες εστιάζουν στην αξία της οικογένειας που τους ενώνει στις δύσκολες στιγμές και καταφέρνουν να βγαίνουν νικητές».

Ακόμα και το CNN Travel αναφέρθηκε με τα καλύτερα λόγια για τον Ελληνα, απαριθμώντας 10 λόγους που τον διαφοροποιούν από τους άλλους λαούς. «Η Ελλάδα περνά την Εθνική ημέρα της 25ης Μαρτίου σε καραντίνα με την οποία οι Ελληνες έχουν εκπληκτικά συμμορφωθεί», αναφέρει χαρακτηριστικά και κάνει ειδική μνεία για την ελληνική φιλοξενία, λέγοντας «Ενα από τα μυστικά πίσω από την εκρηκτική επιτυχία της τουριστικής βιομηχανίας βρίσκεται στη ζεστασιά σε κάθε γωνιά της χώρας μας. Ας ελπίσουμε ότι η χώρα θα είναι και πάλι ανοικτή για επιχειρηματική δραστηριότητα σύντομα».

Και ακριβώς εκεί πρέπει να εστιάσουμε, ήδη από σήμερα, καθώς δεν γνωρίζουμε πότε θα έρθει η «επόμενη μέρα». Αυτές τις δύσκολες μέρες, η τουριστική Ελλάδα πρέπει να εξακολουθεί να παραμείνει στο ραντάρ του εν δυνάμει επισκέπτη (ήδη η αρχή έχει γίνει με το ενδιαφέρον που δείχνει ο ξένος Τύπος). 
Γιατί, κακά τα ψέματα, ο τουρισμός μας κράτησε όρθιους τα δύσκολα χρόνια, όταν όλα κατέρρεαν, και αυτός θα μας βγάλει πάλι και από αυτή την κρίση.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Bill Wrigley, o δημιουργός της τσίχλας Orbit και εκ των πρωτεργατών της διαφήμισης, έβγαλε στον αέρα μια διαφήμιση που απεικόνιζε ένα άδειο πακετάκι τσίχλας, που είχε αρχίσει να εξαντλείται από τα ράφια, με το σλόγκαν «Remember this Wrapper» (θυμήσου αυτό το περιτύλιγμα). Το καταναλωτικό κοινό, όταν ο πόλεμος έληξε, «θυμήθηκε αυτό το περιτύλιγμα», με τις πωλήσεις να γνωρίζουν εκθετική αύξηση. Ο ίδιος γνώριζε πολύ καλά ότι δεν πρέπει να σταματήσεις να προβάλλεσαι εν καιρώ κρίσης.

Πρέπει με κάποιο τρόπο και μέσα από τα «φθηνά» social media (με ένα ευφυές σλόγκαν, που είδα κάπου, όπως «Till we meet again» - αργότερα βέβαια θα πρέπει να τοποθετηθούμε ως ένας «ασφαλής» προορισμός) να διεκδικήσουμε μερίδιο στο μυαλό του ταξιδιώτη (share of mind, στη διαφημιστική γλώσσα). 
Και επειδή το μάρκετινγκ είναι ευθύνη όλων, θα πρέπει όλοι μας, ακόμα και οι απλοί χρήστες του διαδικτύου, εντός ή εκτός Ελλάδας να ανεβάζουμε τακτικά μαγευτικές εικόνες από τη χώρα μας - αλήθεια, υπάρχει πιο αυθεντική διαφήμιση από αυτό;

Πρέπει τώρα να καταστρώσουμε ξεκάθαρη στρατηγική μάρκετινγκ, branding και δημοσίων σχέσεων ώστε, όταν ο συναγερμός λήξει, να ήμαστε έτοιμοι και να καλοσωρίσουμε τους επισκέπτες σε έναν «ασφαλή» προορισμό (σε αντίθεση με άλλους ανταγωνιστές που θα αργήσουν να επανέλθουν) και σε έναν λαό ο οποίος, ενάντια σε όλα τα προγνωστικά, διαχειρίστηκε μία κρίση (τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές) υποδειγματικά…