Η κατάρρευση της Thomas Cook ίσως αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα

Οι δυσμενείς επιπτώσεις από την κατάρρευση του κολοσσού Thomas Cook για την Ελλάδα είναι λίγο πολύ γνωστές, καθώς όλες αυτές τις ημέρες υπερτονίστηκαν από τα μέσα, ηλεκτρονικά και μη. Συζητήσεις για τα χρέη, τα ξενοδοχεία που δεν θα ανοίξουν, τους ανθρώπους που θα χάσουν τις δουλειές τους είναι πλέον σε καθημερινή διάταξη. Αναμφίβολα πρόκειται για μία κρίση, τις συνέπειες της οποίας βιώνουμε και θα βιώσουμε τα κατοπινά χρόνια.

Ωστόσο, κάθε κρίση αποτελεί και μία ευκαιρία για ενδοσκόπηση και αυτοκριτική, Μια από τις πιο βασικές αρχές της διαχείρισης κρίσεων είναι η προσπάθεια να μετατραπεί η κρίση σε ευκαιρία.

Μήπως τώρα είναι η ευκαιρία να βελτιώσουμε τα «αγκάθια» του τουριστικού μας προϊόντος και να δούμε επιτέλους τι τουρίστες επιθυμούμε να προσελκύσουμε; Γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι η χώρα μας έχει αμέτρητα συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία σε μεγάλο βαθμό δεν έχει αξιοποιήσει, με αποτέλεσμα να δίνει έμφαση στην ποσότητα και όχι στην ποιότητα. 
Θέλουμε να συνεχίσουμε ως έχει, προσκολλημένοι σε ένα παρωχημένο μοντέλο (βλ. φθηνές διακοπές με all inclusive), που δημιουργεί πληθώρα προβλημάτων (βλ. υπερτουρισμός, ελάχιστα οφέλη για την τοπική κοινωνία) ή να γυρίσουμε σελίδα και να προχωρήσουμε μπροστά;

Την πρώτη εναλλακτική την ακολουθούσαν χρόνια κυρίως ξενοδόχοι παλιάς κοπής, που επειδή «ήθελαν να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο» έδιναν όλα τα δωμάτιά τους, συχνά σε εξευτελιστικές τιμές, σε tour operators. Η ειρωνεία της τύχης είναι ότι τώρα μόνο ήσυχο δεν θα είναι το κεφάλι τους. Αυτοί είναι που τώρα βγαίνουν στα κάγκελα και ζητούν από το κράτος να τους στηρίξει. Ολοι αυτοί, που κοιμόντουσαν τον ύπνο του δικαίου, δεν έβλεπαν την καταιγίδα που ερχόταν και ξαφνικά ξύπνησαν την αποφράδα εκείνη Δευτέρα…

Η κατάρρευση του Thomas Cook συνιστά μία κρίση βραδείας καύσης (smoldering crisis) και σε καμία περίπτωση δεν ήταν μία αιφνίδια κρίση (sudden crisis). Τα καμπανάκια ηχούσαν χρόνια τώρα, από το 2010, με τις κρατήσεις μέσω διαδικτύου να θεριεύουν και την Airbnb να κάνει πάρτι, αλλά οι περισσότεροι δεν έδιναν σημασία. Υπήρχαν βέβαια ορισμένα ξενοδοχεία που τα τελευταία χρόνια, βλέποντας την επερχόμενη καταστροφή, μείωσαν την εξάρτησή τους από τον εν λόγω ταξιδιωτικό γραφείο.

Ευτυχώς σε αυτό τον τόπο υπάρχουν αξιόλογα και καταρτισμένα νέα στελέχη, που θα κοιτάξουν μπροστά και θα προσαρμοστούν ή ήδη έχουν προσαρμοστεί στις εξελίξεις. Διότι, αν δεν προσαρμοστείς, πέθανες. Όπως, εξάλλου, λένε: Innovate or evaporate (καινοτομείς ή εξατμίζεσαι). Με άλλα λόγια, αν δεν περιορίσεις την εξάρτησή σου από τους tour operators, θα χαθείς, θα ξεπεραστείς από τις εξελίξεις.

Στελέχη που θα προβούν σε επενδύσεις, σε μια προσπάθεια να αναβαθμίσουν την εμπειρία του επισκέπτη (πολλά από τα ξενοδοχεία με all inclusive χρήζουν ριζικής ανακαίνισης). Στελέχη που θα αντιληφθούν ότι το παιχνίδι παίζεται στο διαδίκτυο και στα social media. Στελέχη που θα επενδύσουν σε μια λειτουργική ιστοσελίδα, που είναι φιλική προς τον χρήστη, σε μια αξιόπιστη μηχανή κρατήσεων, προκειμένου να ενθαρρύνει τους χρήστες να κάνουν απευθείας κράτηση, σε πολύτιμο περιεχόμενο (content marketing), στην online διαφήμιση, στο destination branding, στη δημιουργία και αξιοποίηση βάσης δεδομένων, στην παροχή κινήτρων στους repeaters κ.ά.

Πάνω από όλα, στελέχη που θα είναι ανήσυχα πνεύματα, που θα παρακολουθούν τις εξελίξεις και θα προσαρμόζονται, που θα βάζουν στόχους, που θα επιμορφώνονται διαρκώς. 
Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να αντιληφθεί και η ηγεσία του τουρισμού. Η αγορά δεν χρειάζεται μέτρα-ασπιρίνες (αρχίζοντας να μοιράζει χρήματα από εδώ και από εκεί), καθώς με αυτό τον τρόπο θα διαιωνισθεί το πρόβλημα. Χρειάζεται μέτρα που θα την επανεκκινήσουν, αυτή τη φορά πιο έξυπνα. Μέτρα  που θα αποσκοπούν στην εκπαίδευση-επιμόρφωση των ξενοδόχων στο online (και offline) τουριστικό marketing, καθώς και στην παροχή κινήτρων σε low-cost αεροπορικές εταιρείες, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από τους tour operators, ώστε να συνδέσουν όσο περισσότερους ελληνικούς προορισμούς γίνεται.
Διότι τώρα είναι η ευκαιρία η χώρα μας να αποτινάξει από πάνω της την εικόνα του φθηνού προορισμού (κάτι που φυσικά δεν θα γίνει από τη μία μέρα στην άλλη), του all inclusive και των rooms to let...