Η ιστορία του Ακρον Ιλιον Κρυστάλ

Τον Μάιο του 1997, οι υπάλληλοι της Ιονικής Τράπεζας εισβάλουν αιφνιδιαστικά στα καταστήματα ‘’Ακρον – Ιλιον – Κρυστάλ’’ και κατάσχουν τα εμπορεύματα έναντι οφειλών της εταιρείας προς την τράπεζα ύψους 120 εκατ. δραχμών. Ήταν το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου μιας από τις πιο εμβληματικές εμπορικές επωνυμίες της Ελλάδας του 20ού αιώνα.

   Η πικρή ιστορία του ‘’Ακρον – Ιλιον – Κρυστάλ’’ έχει αφετηρία στα δύσκολα χρόνια του ξεριζωμού. Τότε, μαζί με άλλους χιλιάδες εκδιωγμένους Έλληνες της Μικράς Ασίας, καταφθάνουν στην Αθήνα τα αδέρφια Αναστάσιος και Αντώνης Μεϊμαρίδης, καθώς και η Κατίνα Πιρπίρογλου. Εκεί βρίσκουν τον τρίτο τους αδερφό, Αντισθένη, που ήδη είχε εγκατασταθεί από το 1920.

   Τα δύσκολα εκείνα χρόνια η οικογένεια, όπως και οι χιλιάδες πρόσφυγες της Ιωνίας, προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, προκειμένου να επιβιώσει. Η πρώτη επιχειρηματική προσπάθεια ξεκινάει με ένα καροτσάκι γεμάτο με διάφορα προϊόντα, μεταξύ αυτών και υαλικά, που πάει πάνω κάτω στην οδό Αιόλου. Σύντομα, διαπιστώνουν ότι τα υαλικά είναι η νέα μόδα της εποχής, καθιστώντας παρωχημένα τα εμαγιέ.

   Τρία χρόνια αργότερα, το 1925, οι τέσσερις νεαροί πρόσφυγες κατορθώνουν να μαζέψουν αρκετά κεφάλαια ώστε να ανοίξουν ένα κατάστημα στην οδό Αιόλου. Τα πράγματα εξελίσσονται ευνοϊκά και σύντομα ‘’ξεφυτρώνουν’’ άλλα τρία καταστήματα, τα ‘’Κρυστάλ’’, ‘’Bazaar’’ και ‘’Γραμμή’’, στο 81, 83 και 85 της οδού Αιόλου.

   Τα καλύτερα όμως δεν είχαν έρθει ακόμη. Οι πωλήσεις εξακοντίζονται και σύντομα οι τέσσερις πρόσφυγες, που είχαν καταφέρει να πιάσουν το σφυγμό της αγοράς, αποκτούν μεγάλη οικονομική επιφάνεια και αξιόλογη ακίνητη περιουσία. Ούτε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος θα σταθεί εμπόδιο στα σχέδια των τεσσάρων συνεργατών, οι οποίοι αγοράζουν το ακίνητο της οδού Σταδίου 26, όπου βρισκόταν το ξενοδοχείο «Κεντρικόν».

   Το τέλος του πολέμου βρίσκει τον Αντισθένη Μεϊμαρίδη στη Νέα Υόρκη, όπου ιδρύει ένα νέο κατάστημα, το ‘’Ακρον’’. Τα φιλόδοξα σχέδιά του, όμως, δεν ευοδώνονται, αφού η σοβαρή ασθένεια του αδερφού του, Αναστάσιου, τον αναγκάζει να κλείσει το κατάστημα και να επιστρέψει εσπευσμένα πίσω στην πατρίδα.

   Εν τω μεταξύ, στο ισόγειο της οδού Σταδίου 26 εγκαινιάζεται το «Ακρον», ενώ εκεί σύντομα δημιουργείται ένα μεγάλο επταόροφο κατάστημα. Η εταιρεία έχει φθάσει πια στην ακμή της, με τέσσερα μεγάλα καταστήματα: στη Σταδίου (‘’Ακρον’’), την Ερμού (‘’Ιλιον’’), την Αιόλου (‘’Κρυστάλ’’), καθώς και το ‘’Domus’’ στο Κολωνάκι.

   Ο θάνατος, όμως, του Αντισθένη Μεϊμαρίδη θα σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους της ένδοξης πορείας της επιχείρησης. Το 1970, έχει αναλάβει τα ηνία η δεύτερη γενιά των δύο οικογενειών, με επικεφαλής τον Γεώργιο Μεϊμαρίδη, γιο του Αντισθένη, ο οποίος προχωράει, παρά τις αντιδράσεις των υπολοίπων μελών της οικογένειας, στον εκσυγχρονισμό της εταιρείας.

Τις επόμενες δεκαετίες, ακολουθείται έντονα επεκτατική πολιτική, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας σειράς από νέα καταστήματα. Το «Ακρον – Ιλιον – Κρυστάλ» στη Θεσσαλονίκη το 1972, στον Πειραιά το 1978, στο Ψυχικό το 1986, στο Χαλάνδρι το 1988, στη Νέα Ιωνία το 1990 και στη Νέα Ερυθραία το 1992.

   Δυστυχώς, η δεύτερη γενιά δείχνει να αδυνατεί να προσαρμοστεί στις επιταγές της μόδας. Στην Ελλάδα πλέον έχουν αρχίσει να κάνουν αισθητή την παρουσία τους τα σουπερμάρκετ, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των αγορών υαλικών και ειδών οικιακής χρήσης να περάσει σ’ αυτά. Ως εκ τούτου, η εταιρεία θα αρχίσει να συσσωρεύει σημαντικά χρέη, με τις πωλήσεις να βαίνουν διαρκώς μειούμενες. 

   Οι τριγμοί στο οικοδόμημα γίνονται πιο έντονοι όταν η επιχείρηση αποτυγχάνει να εισαχθεί στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Από το 1992 θα αλλάξει δις ιδιοκτήτη, οι οποίοι όμως αδυνατούν να την επαναφέρουν στην κερδοφορία. Στις αρχές του 1996, ο νέος ιδιοκτήτης, ένας Ελληνοαμερικάνος επιχειρηματίας, αναζητεί νέο αγοραστή ανάμεσα στις τάξεις των πιο γνωστών ονομάτων του λιανεμπορίου, όμως βρίσκει όλες τις πόρτες ερμητικά κλειστές. Ο βρόχος έχει αρχίσει να σφίγγει και όλοι πια περιμένουν το μοιραίο.

   Το 1997, η κατάσταση επιδεινώνεται περαιτέρω. Οι 220 υπάλληλοι της ‘’Ακρον – Ιλιον – Κρυστάλ’’, που παραμένουν απλήρωτοι για μερικούς μήνες, προβαίνουν σε επίσχεση εργασίας. Όλα πια έχουν τελειώσει. Οι τίτλοι τέλους για την ιστορική φίρμα θα πέσουν με την κατάσχεση των εμπορευμάτων από τους δικαστικούς επιμελητές.

Πηγή: Επιχειρείν αλά ελληΝΙΚΑ (εκδ. Σταμούλη)