Η Σαντορίνη και με τη βούλα κορεσμένος προορισμός...

Μελέτη της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (TRAN Committee), που δημοσιεύθηκε πριν λίγες εβδομάδες, αναφέρεται στην ολιγωρία της πολιτείας να περιορίσει και να διαχειριστεί τις αυξανόμενες ροές επισκεπτών στην Σαντορίνη,  προορισμό όπου η φέρουσα ικανότητα φιλοξενίας έχει προ πολλού εξαντληθεί, με αποτέλεσμα να δοκιμάζονται υπαρξιακά και πολιτισμικά οι τοπικές κοινότητες και να υποβαθμίζεται το ίδιο το τουριστικό προϊόν, παρά την εύρωστη οικονομική δραστηριότητα που δημιουργεί για το νησί ο τουρισμός.

Σύμφωνα πάντα με τη μελέτη, «για τη διατήρηση της εικόνας του προορισμού, την πρόληψη της φθοράς και τη διασφάλιση της ελκυστικότητας του νησιού» πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα, προκειμένου να αμβλυνθούν οι αρνητικές συνέπειες του υπερτουρισμού για την τοπική κοινωνία και το ίδιο το νησί.

Η Σαντορίνη, που αντλεί από τον τουρισμό 1 δις. ευρώ ετησίως, έχει έντονο πρόβλημα και αποτελεί ένα από τα κλασικά παραδείγματα υπερτουρισμού που αναφέρονται διεθνώς. Τα νούμερα δυστυχώς λένε την αλήθεια:

ü  5,5 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις το 2017, σε σύγκριση με μόλις 3,3 εκατομμύρια το 2012 (+ 66%),

ü  συνολικές αφίξεις δύο εκατομμυρίων επισκεπτών (2017),

ü  474 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων και 749.286 επιβάτες το 2018, έναντι 406 αφίξεων και 620.570 επιβατών το 2017,

ü  18.000 επισκέπτες από κρουαζιερόπλοια ανά ημέρα κατά την υψηλή περίοδο,

ü  αντιστοιχούν, το 2017, 107,8 τουρίστες ημερησίως ανά 100 κάτοικους και 220,6 τουρίστες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, δείκτες που είναι από τους υψηλότερους παγκοσμίως,

ü  το 15% της συνολικής επιφάνειας του δημοφιλούς νησιού είναι κτισμένο συγκριτικά με μέσον όρο 1% σε άλλα ελληνικά νησιά.

Φθάσαμε σε σημείο οι τουρίστες στη Σαντορίνη να παραπονούνται για την… ύπαρξη άλλων τουριστών, καθώς προκύπτουν σοβαρά προβλήματα σχετικά με την κυκλοφορία, τη συμφόρηση των πεζών, τη διαχείριση των αποβλήτων, της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος, την έλλειψη νερού και ενέργειας, καθώς και τον πολλαπλασιασμό των βραχυπρόθεσμων μισθωμάτων τύπου Airbnb.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί η δυσαρέσκεια των γηγενών, που βλέπουν τον χαρακτήρα του νησιού να αλλοιώνεται, αλλά και όλων των εποχικών εργαζόμενων που δεν βρίσκουν –ελέω Airbnb- σπίτι να μείνουν. Παρατηρείται πια, όπως αναφέρει η εφημερίδα Καθημερινή,  το φαινόμενο «crowd out», όπου ο τοπικός ιστός αλλοιώνεται καθώς κάτοικοι φεύγουν από τα σπίτια τους για να τα νοικιάσουν και οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να ζουν σε άθλιες συνθήκες μέσα σε πρόχειρα παραπήγματα. Ως εκ τούτου, αυξάνεται η πίεση για νέα δόμηση σε έναν ήδη κορεσμένο πολεοδομικά προορισμό.

Δυστυχώς, κάποιοι επιμένουν να σφυρίζουν αδιάφορα, αδυνατώντας να δουν σε τι κατάσταση θα είναι το νησί σε πέντε χρόνια. Οι περισσότερες πόλεις στο εξωτερικό που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερτουρισμού ήδη έχουν λάβει μέτρα, αρκετά από τα οποία έχουν μειώσει τις ροές τουριστών χωρίς όμως να επηρεαστεί η κερδοφορία τους. Εδώ, εμείς στρουθοκαμηλίζουμε και αδυνατούμε να αντιληφθούμε ότι οι στόχοι και τα νούμερα (π.χ. αύξηση επισκεψιμότητας) έχουν το τίμημά τους.