Δυστυχώς, οι πλαστές κριτικές που δημοσιεύονται σε sites που φιλοξενούν κριτικές, όπως το TripAdvisor, η Booking, αλλά και οι κριτικές
που φιλοξενούνται στην Google,
έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα. Το πρόβλημα είναι εντονότερο για το TripAdvisor (με
περίπου 661 εκατ. κριτικές που καλύπτουν περίπου 7,7 εκατ. καταλύματα,
αεροπορικές εταιρείες, εμπειρίες και εστιατόρια) καθώς, σε αντίθεση με ότι
ισχύει στην Booking,
δεν απαιτείται επαλήθευση της κράτησης του ατόμου που έχει δημοσιεύσει την
κριτική.
Οι
πλαστές κριτικές δημιουργούνται είτε μέσω εσκεμμένης παραπλάνησης είτε μέσω
επιπόλαιης βαθμολόγησης από τους ίδιους τους χρήστες. Πολλά ξενοδοχεία και
εστιατόρια εξαγοράζουν συστηματικά θετικές κριτικές (με 69 λίρες μπορεί κάποιος
να έχει 10 κριτικές), βάζουν τους υπαλλήλους τους να γράψουν εξυμνητικά σχόλια
ή ανεβάζουν κριτικές που υποσκάπτουν τη φήμη των ανταγωνιστών τους. Την ίδια
στιγμή, αρκετοί χρήστες βαθμολογούν επιπόλαια (π.χ. «ας του βάλουμε δύο αστέρια
για πλάκα», «μας κέρασε στο τέλος, ας του βάλουμε πέντε στα πέντε) ή απλώς δεν
πήραν αυτό που ήθελαν (π.χ. δωρεάν γεύμα ή αναβάθμιση δωματίου).
Μια
πρόσφατη έρευνα σε μερικές δεκάδες χιλιάδες κριτικών στο TripAdvisor κατέδειξε
ότι τα ξενοδοχεία B&B (Bed and Breakfast)
που συγκεντρώνουν τις υψηλότερες βαθμολογίες έχουν διπλάσιες ψεύτικες κριτικές.
Σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό των ψεύτικων κριτικών ανέρχεται στο 32,9%
(μία στις τρεις), ενώ στην περίπτωση των B&B ανεβαίνει στο 41,9%.
Όπως
αναμενόταν, το TripAdvisor χαρακτήρισε αυτά τα ευρήματα ως ανακριβή και
παραπλανητικά, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι μάχεται ενάντια στις ψευδείς κριτικές.
Πριν λίγο καιρό όμως, κατηγορήθηκε για
χειραγώγηση αξιολογήσεων, καθώς κατέβαζε επανειλημμένα από την ιστοσελίδα της
αρνητικές αξιολογήσεις όπου οι χρήστες αναφέρονταν σε σεξουαλικές επιθέσεις
εναντίον τους σε τουριστικά θέρετρα.
Πάντως,
πριν λίγες ημέρες είχαμε και την πρώτη καταδίκη ιδιοκτήτη εταιρείας που
πουλούσε θετικές κριτικές στο TripAdvisor
(το οποίο παρουσιάστηκε στη δίκη ως ενάγων) σε επιχειρήσεις στον κλάδο της
φιλοξενίας. Ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας καταδικάστηκε σε φυλάκιση εννέα μηνών
και κλήθηκε να καταβάλει 8.000 ευρώ για έξοδα και αποζημιώσεις. Την ίδια
στιγμή, η δημοφιλής πλατφόρμα τιμώρησε τις επιχειρήσεις που αγόραζαν τις
υπηρεσίες του υποβαθμίζοντάς τες στην κατάταξη.
Απόρροια
όλων αυτών ίσως είναι και το γεγονός ότι αρκετοί χρήστες αρχίζουν και γυρνούν
την πλάτη τους στις κριτικές. Σε μια πρόσφατη έρευνα στην Αμερική, η πλειοψηφία
των ερωτηθέντων (53%) δήλωσε ότι δεν εμπιστεύεται κανένα από τα κορυφαία sites
κριτικών και μάλιστα κατονόμασε ως την πιο αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης την παραδοσιακή
επικοινωνία «από στόμα σε στόμα».