Η ιστορία των Lucky Strike

Συχνά τα ονόµατα που δίνονται σε προϊόντα δηµιουργούν, εσκεµµένα τις περισσότερες φορές, ένα πέπλο µυστηρίου γύρω από την προέλευσή τους αλλά και τα συστατικά τους. Κάτι ανάλογο φαίνεται ότι ισχύει και µε τα Lucky Strike, µία από τις πιο ιστορικές µάρκες τσιγάρων, για την οποία διάφορες θεωρίες έχουν κατά καιρούς αναφερθεί σχετικά µε τη συγκεκριµένη επιλογή του ονόµατος.

Σύµφωνα µε την πλέον διαδεδοµένη φήµη, το όνοµα επιλέχτηκε επειδή κυκλοφορούσαν στην αγορά διάφορα πακέτα Lucky Strike, τα οποία διέθεταν τσιγάρα που περιείχαν µαριχουάνα. Πόσα ήταν αυτά τα πακέτα, κανείς δεν ξέρει. Ορισµένοι µιλούσαν για «µία κούτα στις χίλιες», άλλοι για «ένα τσιγάρο σε κάθε κούτα» ή και για «ένα τσιγάρο σε κάθε πακέτο», άλλοι «για ένα τσιγάρο σε 100, µε προορισµό τους στρατιώτες του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου», ενώ υπήρχαν και αναφορές για «τα τυχερά τσιγάρα που έφεραν κάποια γραµµή ή ευδιάκριτο σηµάδι». Σε µια εποχή, λοιπόν, όπου η µαριχουάνα ήταν νόµιµη, ο κάτοχος ενός τέτοιου πακέτου ή τσιγάρου χαρακτηριζόταν τυχερός, διότι «είχε χτυπήσει διάνα». Εξ ου και το όνοµα Lucky Strike (Τυχερό Χτύπηµα).

Η αλήθεια, όµως, προς απογοήτευση ορισµένων, είναι διαφορετική. Τα Lucky Strike έκαναν την εµφάνισή τους το 1871 στην Αµερική από την εταιρεία R.A. Patterson µε τη µορφή µασηµένου καπνού. Ο δηµιουργός τους, κάποιος Ματ Τέλµαν (δυστυχώς καµία επιπλέον πληροφορία γύρω από το πρόσωπό του δεν έχει διασωθεί) εµπνεύστηκε το όνοµα από τον παροξυσµό τότε της εποχής για την ανακάλυψη χρυσού. Ορισµένοι µόνο από τους χρυσοθήρες (περίπου τέσσερις στους χίλιους) στάθηκαν εξαιρετικά τυχεροί, αφού κυριολεκτικά «χτύπησαν φλέβα χρυσού», έκαναν δηλαδή lucky strike.

Επιλέγοντας οι κατασκευαστές το συγκεκριµένο όνοµα για τον καπνό τους, υπονοούσαν ότι οι καταναλωτές που διάλεγαν αυτή τη µάρκα ήταν οι ίδιοι τυχεροί, αφού επέλεγαν καπνό κορυφαίας ποιότητας. Τα πρώτα χρόνια παράγονταν διάφοροι τύποι καπνού, οι οποίοι προσφερόταν, µε το ίδιο όνοµα πάντα, σε διαφορετικές κασετίνες και µεγέθη.

Το 1917, εµφανίζονται τα πρώτα τσιγάρα Lucky Strike και, σε µια προσπάθεια να ανταγωνιστούν τα Camel, διαφηµίζονται µε το σλόγκαν «It is Toasted», προκειµένου να πείσουν τους καπνιστές για τις πρωτοποριακές µεθόδους παραγωγής που εφαρµόζονταν, αφού ο καπνός ψηνόταν, αντί να εκτίθεται στον ήλιο για να ξεραθεί. Αν και ορισµένοι ισχυρίζονται ότι σχεδόν όλες οι µάρκες της εποχής διέθεταν «ψηµένο» καπνό, τα Lucky Strike θεωρήθηκαν από πολλούς ότι είχαν µοναδική γεύση.

Μέχρι τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο, τα Lucky Strike έβγαιναν σε πράσινο χρώµα µε έναν κόκκινο κύκλο στο κέντρο. Τότε, όµως, τα ψήγµατα χαλκού, που απαιτούνταν για το πράσινο χρώµα, χρειάστηκαν για τις ανάγκες του πολέµου, αλλά και αρκετοί καταναλωτές εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για το εν λόγω χρώµα. Έτσι, η εταιρεία το αντικατέστησε µε το άσπρο, υιοθετώντας το πολύ επιτυχηµένο, όπως αποδείχτηκε, διαφηµιστικό σλόγκαν: «Lucky Strike Green has gone to war».

Για πολλούς, πάντως, η αλλαγή του χρώµατος αποσκοπούσε στον περιορισµό του κόστους παραγωγής και στην προσέγγιση του γυναικείου κοινού, το οποίο πια είχε χειραφετηθεί και «έβλεπε» τα τσιγάρα ως µια µορφή απελευθέρωσης και ανεξαρτησίας (βέβαια, την εποχή εκείνη δεν είχαν γίνει ακόµη γνωστές οι συνέπειες του καπνίσµατος). Την ίδια στιγµή, µία ακόµη φήµη ήθελε το άσπρο πακέτο µε τον κόκκινο κύκλο στη µέση να συµβολίζει το βοµβαρδισµό της Ιαπωνίας από τους Αµερικάνους, αφού η νέα συσκευασία παρέπεµπε νοερά στη γιαπωνέζικη σηµαία.

Γνωρίζατε ότι...

Η εταιρεία που παρήγε τα Lucky Strike υιοθέτησε ευφάνταστα διαφηµιστικά σλόγκαν για να πείσει τις γυναίκες να καταναλώσουν τα τσιγάρα της. Ήταν η πρώτη που εν έτει 1927 χρησιµοποίησε γνωστές ηθοποιούς που προέτρεπαν τις γυναίκες να δοκιµάσουν τη συγκεκριµένη µάρκα, που, όπως ισχυρίζονταν, ήταν τόσο απαλή για το λαιµό.

Σε µία άλλη καµπάνια, ένα χρόνο αργότερα, τα συγκεκριµένα τσιγάρα προωθήθηκαν ως ο ιδανικός τρόπος για την απώλεια βάρους, µε σκόγκαν: «Reach for a Lucky instead of a sweet» («Καπνίστε ένα Lucky Strike, αντί να φάτε γλυκό»). Χάρη σ’ αυτή τη διαφηµιστική εκστρατεία, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 200%.

Στη δεκαετία του 1960, παρουσιάστηκαν στην αγορά τα πρώτα Lucky Strike µε φίλτρο, τα οποία διαφηµίστηκαν στο νέο µέσο µαζικής ενηµέρωσης της εποχής, που είχε αρχίσει να «διεισδύει» σε κάθε νοικοκυριό της Αµερικής, την τηλεόραση. «Δείξτε ένα τσιγάρο µε φίλτρο που να έχει µοναδική γεύση, και εγώ θα φάω το καπέλο µου», τόνιζε το διαφηµιστικό σλόγκαν, ενώ έκλεινε δείχνοντας καπνιστές του Lucky Strike µε «φαγωµένα» καπέλα.

Σήµερα τα Lucky Strike µπορεί να έχουν απωλέσει µέρος της λάµψης του παρελθόντος, εξακολουθούν όµως να διεγείρουν τη φαντασία αρκετών καπνιστών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Βρετανία ορισµένοι υιοθετούν την εξής ιεροτελεστία, ελπίζοντας ότι θα τους φέρει τύχη: βγάζουν από το πακέτο ένα τσιγάρο και το ξαναβάζουν στη θέση του τοποθετώντας το ανάποδα. Αυτό θα είναι το τελευταίο τσιγάρο που θα βγει από το πακέτο για αποκλειστική χρήση του κατόχου του, ο οποίος το θεωρεί «σηµαντικό».

Δεν θα µάθουµε ποτέ αν ο Ματ Τίλµαν, όταν «βάφτιζε» τον καπνό του το 1871, είχε κατά νου να προκαλέσει τόσο µυστήριο και ντόρο γύρω από το προϊόν του. Ίσως άθελά του να επιβεβαίωσε αυτό που είχε πει κάποτε ο Όσκαρ Ουάιλντ: «Στη ζωή δεν υπάρχει παρά µόνο ένα πράγµα που είναι χειρότερο από το να µιλούν για σένα: να σε αγνοούν».

Πηγή: Γνωστά Ονόματα Αγνωστες Ιστορίες 3 (εκδ. Σταμούλης)