Επί 85 συναπτά έτη τα Santé συντρόφευσαν θερμά τις προσωπικές στιγμές
γενιών και γενιών Ελλήνων καπνιστών. Με το βαρύ τους χαρμάνι και το vintage κατακόκκινο
πακέτο με τη μυστηριώδη γυναίκα μιας άλλης εποχής υπήρξαν τα πιο καλτ και
παράλληλα αρχοντικά ελληνικά τσιγάρα. Όμως πριν από λίγες ημέρες οι τίτλοι τέλους
έπεσαν, καθώς η κατασκευάστριά τους, η Philip Morris, τα αποσύρει (όπως και τα
Ασσος άφιλτρο και την 'Ασσος φίλτρο κασετίνα) λόγω αναιμικών πωλήσεων.
Όλα ξεκίνησαν το 1931 όταν ο Χαρίλαος Κωνσταντίνου έβγαλε στην αγορά το
θρυλικό τσιγάρο και το ονόμασε Santé, γαλλική παραλλαγή της λέξης sanitas, που
στα λατινικά σημαίνει υγεία – ισχυρισμός μάλλον ανυπόστατος καθώς περιείχε 0,7
mg νικοτίνη και 18mg πίσσα. Βέβαια, την εποχή του μεσοπολέμου το κάπνισμα όχι
μόνο δεν αποτελούσε επιβλαβή συνήθεια, αλλά, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς ακόμα
και των γιατρών, ήταν ευεργετικό για την υγεία.
Τα γραφεία της εταιρείας Κωνσταντίνου ήταν στην οδό Λυκούργου αλλά τα
τσιγάρα παρασκευάζονταν στο δημόσιο καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν. Όπως
ανέγραφε στο πακέτο, η εταιρεία κατείχε
«Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας αρ. 2373» και
«Πιστοποιητικόν Χημείου Εθνικού Πανεπιστημίου ότι περιέχει ελάσσονα νικοτίνην
αρ.2373».
Ένα ακόμη στοιχείο που διαφοροποίησε
το «υγιεινό τσιγάρο» από άλλα τσιγάρα της εποχής ήταν η συσκευασία, καθώς
απεικόνιζε τη μορφή μιας αινιγματικής γυναίκας που καπνίζει. Η εταιρεία ανέθεσε
σε ζωγράφο να στολίσει το πακέτο με το πρόσωπο μιας όμορφης γυναίκας που
καπνίζει - ανέκαθεν η δημιουργία μυστηρίου ήταν ένα από τα όπλα του μάρκετινγκ.
Η μυστηριώδης ξανθιά γυναίκα τράβηξε αμέσως την προσοχή του κοινού, που αναρωτιόνταν
αν όντως ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Ορισμένοι διατείνονταν ότι ήταν η αγαπημένη του
ζωγράφου, άλλοι ότι ήταν γνωστή Αθηναία της εποχής, μέχρι που αποκαλύφθηκε ποια
ήταν η όμορφη γυναίκα που κοσμούσε την κατακόκκινη κασετίνα.
Ήταν η Ζωζώ Νταλμάς, διάσημη ηθοποιός, τραγουδίστρια της όπερας και
χορεύτρια. Ήταν όμορφη,
ατίθαση, τολμηρή και απρόβλεπτη. Πάνω από όλα ήταν μια αινιγματική γυναίκα, μια
γυναίκα-σκάνδαλο (σε σημείο να χαρακτηριστεί και ως κατάσκοπος), καθώς έζησε
έναν θυελλώδη έρωτα με τον Κεμάλ Ατατούρκ – η Νταλμάς πέθανε λησμονημένη από τους πάντες το 1988 σε
γηροκομείο της Αθήνας.
Τα Sante θα γνωρίσουν στιγμές δόξας στην μεταπολεμική Ελλάδα. Μάλιστα,
ακολουθώντας τις επιταγές του μάρκετινγκ και της «τοποθέτησης προϊόντος»,
εμφανίστηκαν στα χέρια διάσημων πρωταγωνιστών του ελληνικού κινηματογράφου.
Στα τέλη του 1990 η εταιρεία Κωνσταντίνου εξαγοράστηκε από την Παπαστράτος,
που κυκλοφόρησε το Santé φίλτρο κασετίνα. Το 2003, η παραγωγή του τσιγάρου
πέρασε στην Philip Morris, που εξαγόρασε τον Παπαστράτο (η τρίτη γενιά της εταιρείας
αποδείχθηκε ανίκανη να την οδηγήσει σε ασφαλή μονοπάτια και απλώς την πούλησε),
η οποία απλώς το μετονόμασε από Santé σε Zante, για να μην παραπέμπει στην
λατινική εκδοχή της λέξης «υγεία».
Απευθυνόμενο σε μία όλο και πιο μειούμενη πελατειακή βάση, το Zante είχε ανάγκη από μία πιο φρέσκια εικόνα (όπως αλλαγή συσκευασίας), μια
επανατοποθέτηση, που δεν ήρθε ποτέ, προκειμένου να παραμείνει βιώσιμο. Έχοντας
μπει οριστικά στην φάση της παρακμής (φάση κατά την οποία πωλήσεις και κέρδη
συρρικνώνονται), η αμερικάνικη πολυεθνική έκρινε, με βάση την ψυχρή λογική, ότι
το μακροβιότερο ελληνικό τσιγάρο-θρύλος δεν είχε καμία θέση στην προϊόντική της
γκάμα.
