Το 1913 ο Σουηδός μηχανικός Γκεντεόν
Σούντμπακ κατασκεύασε το πρώτο πρακτικό φερμουάρ, χρησιμοποιώντας δύο σετ
μεταλλικών δοντιών πάνω σε εύκαμπτη ταινία και με μια κόπιτσα που κινείτο πάνω
κάτω. Τα πρώτα χρόνια, η επινόηση του, αν και αποτελεσματική, βρήκε εφαρμογή
μόνο σε ταμπακέρες και γαλότσες. Έπρεπε να έρθει η δεκαετία του ’30, για να
πεισθεί η βιομηχανία της μόδας ότι το φερμουάρ θα μπορούσε να αποτελέσει έναν
καινοτόμο τρόπο κουμπώματος, εξοστρακίζοντας ουσιαστικά τα κουμπιά. Εξήντα
σχεδόν χρόνια μετά, το 1989, ένας νέος Έλληνας επιχειρηματίας, ο Παύλος
Ευμορφίδης, συνιδρυτής της Coco-Mat, θα ανακάλυπτε τις «ευεργετικές»
ιδιότητες αυτής της εφεύρεσης, η οποία θα εκτόξευε τις πωλήσεις των «πράσινων» προϊόντων
του εντός και εκτός συνόρων.
Εκ Σπάρτης ορμώμενος, ο Παύλος Ευμορφίδης
υπήρξε ο άτακτος μαθητής του σχολείου. Ατίθαση φύση, κολλούσε χαρτί τουαλέτας
στην πλάτη των δασκάλων του, μέχρι τουλάχιστον τη στιγμή της αποβολής του από
όλα τα σχολεία της Πελοποννήσου, που εξώθησε την οικογένειά του να μετακομίσει
στην Αθήνα, στα Πατήσια. Εκεί ολοκληρώνει το σχολείο και μπαίνει στη Γυμναστική
Ακαδημία. Τελειόφοιτος πια, αποφασίζει να ταξιδέψει στο εξωτερικό για να
συλλέξει εμπειρίες.
Η περιπλάνηση ανά τον κόσμο θα διαρκέσει
αρκετά χρόνια, μέχρι τα 30 του. Πάει από χώρα σε χώρα, άφραγκος αλλά με διάθεση
να «αδράξει τη μέρα», μένει στα καλύτερα ξενοδοχεία αλλά στο κλιμακοστάσιο, παρακολουθεί
διαλέξεις στα πανεπιστήμια, κάνει γνωριμίες, ερωτεύεται και εντέλει παντρεύεται
την «πανέμορφη Ολλανδέζα» του, μαθαίνει εννέα γλώσσες, αλλά πάνω από όλα
μαθαίνει τη ζωή.
Η επιστροφή στην Ελλάδα τον βρίσκει να ασκεί
το πρωί το επάγγελμα του καθηγητή φυσικής αγωγής, όντας ο ίδιος φανατικός
θιασώτης του φυσικού τρόπου ζωής, και το απόγευμα να διατηρεί κοσμηματοπωλείο
στο Μοναστηράκι. Ωστόσο, σύντομα η μοίρα θα ορίσει την κατοπινή του
επαγγελματική δραστηριότητα. Ένα βράδυ, βγάζει για φαγητό έναν Ολλανδό, πελάτη
του και πωλητή στρωμάτων, τον οποίο αποφασίζει να βοηθήσει στο δειγματισμό.
Έτσι, γνωρίζει τον ιδιοκτήτη ενός μαγαζιού, τον Μιχάλη Βαμβακίδη, ο οποίος του
ζητάει να συνεργαστούν προκειμένου να εξάγουν τα δικά του προϊόντα.
Ταξιδεύει στην Ολλανδία, όπου όμως δεν
καταφέρνει να πουλήσει ούτε ένα στρώμα. Εντούτοις, δεν επιστρέφει με άδεια
χέρια: στις αποσκευές του έχει μαξιλάρια αλλά και μια πρωτοποριακή ιδέα.
Πηγαίνει στον Μιχάλη Βαμβακίδη και του λέει: «Ρε συ, είμαι καλό παιδί, θέλεις
να κάνουμε την καλύτερη εταιρεία στρωμάτων και μαξιλαριών στον κόσμο;». Κάπως
έτσι λοιπόν, ιδρύεται εν έτει 1989, και με τη συμβολή του Μιχάλη Ευμορφίδη,
αδερφού του Παύλου, καθώς και του Νικήτα Μαρκόπουλου, η Coco-Mat - από τη σύντμηση των λέξεων «coconut» (κοκκοφοίνικας) και «mattress» (στρώμα).
Απώτερος στόχος των τριών ιδρυτών είναι η
παραγωγή οικολογικών προϊόντων, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά φυσικά υλικά
(κοκκοφοίνικα, μετάξι, πούπουλο χήνας, καουτσούκ, μαλλί, βαμβάκι και φύκια) και
η διανομή τους, όπου οι συνθήκες το επιτρέπουν, με ειδικά διαμορφωμένα
ποδήλατα. Με την οικονομική υποστήριξη φίλων και συγγενών και την πώληση ενός
διαμερίσματος, εξασφαλίζεται επαγγελματική στέγη σε ένα κατάστημα 200
τετραγωνικών μέτρων στα Κάτω Πατήσια, που λειτουργούσε ταυτόχρονα ως αποθήκη,
εργαστήριο, λογιστήριο, εκθετήριο και κατάστημα πώλησης.
Οι τρεις ιδρυτές (ο Μιχάλης Βαμβακίδης έχει
επιλέξει να παραμείνει συνεργάτης και μέντορας του ιδρυτή), όμως, δεν αφήνουν
τίποτα στην τύχη. Επισκέπτονται εκθέσεις, βιομηχανίες, πανεπιστήμια, ενώ
ανατρέχουν σε βιβλιογραφίες και σε ειδικούς, προκειμένου να μάθουν όσο
περισσότερα μπορούν για το αντικείμενό τους. Φθάνουν μάλιστα στο σημείο να
μεταβούν στη Σρι Λάνκα όπου καλλιεργείται ο κοκκοφοίνικας.
Τα ευρήματά τους είναι άκρως διαφωτιστικά
και συνάμα ενθαρρυντικά, αφού διαπιστώνουν ότι υπάρχει παντελής έλλειψη
παιδείας για το φαινόμενο του ύπνου και πλήρης απαξίωση του στρώματος ως αγαθού
που συνδέεται άμεσα με την υγεία μας. Ως εκ τούτου, καταλήγουν σε μια
επαναστατική καινοτομία: την ύπαρξη περιμετρικού φερμουάρ, το οποίο θα κάμψει
τις όποιες επιφυλάξεις των πελατών. Τώρα πια ο πελάτης έχει απέναντί του
στρώματα και μαξιλάρια «που δεν κρύβουν τίποτα», είναι «καθαρά».
Από τους πρώτους πελάτες της εταιρείας είναι
ένας Σουηδός, που ζητάει μαξιλάρια για σκάφη πολυτελείας, γεγονός που οδηγεί
στην παραγωγή υψηλής ποιότητας και αισθητικής μαξιλαριών σε έντονα φωτεινά
χρώματα, που ήταν και αβύθιστα. Ακολουθεί η παραγωγή στρωμάτων για μεγάλες εταιρείες,
το άνοιγμα των πρώτων καταστημάτων λιανικής, καθώς και η εξαγορά ξενοδοχείων, ευφυέστατη
κίνηση που αποσκοπούσε στη δυνατότητα δοκιμής των στρωμάτων από τους δυνητικούς
πελάτες – σήμερα, 2.500 ξενοδοχεία ανά τον κόσμο είναι πελάτες της Coco-Mat.
Κάπως
έτσι, μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, η Coco-Mat
θα
διαγράψει μια αξιοζήλευτη πορεία. Η συνεχώς διευρυνόμενη ζήτηση καθιστά
αναγκαία την ανέγερση μιας μονάδας παραγωγής, στην Ξάνθη. Ωστόσο, το νεότευκτο
εργοστάσιο δεν είναι ένα συνηθισμένο εργοστάσιο. Πιστοί στο όραμά τους, οι
τρεις ιδρυτές, κατασκευάζουν ένα εργοστάσιο «πράσινο»: δεν ρυπαίνει το
περιβάλλον, δεν έχει καμινάδα, ανακυκλώνει το νερό, δεν κάνει χρήση χημικών σε
κανένα στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας, δεν χρησιμοποιεί πλαστικό, ενώ
ανακυκλώνει ό,τι ανακυκλώνεται (για παράδειγμα, από τα υπολείμματα κοκκοφοίνικα
παράγονται παντόφλες). Το δε προσωπικό του απαρτίζεται από ανθρώπους 13
εθνικοτήτων και εννέα θρησκειών, πρόσφυγες καθώς και άτομα με διανοητική ή
σωματική υστέρηση.
Όμως, η εδραίωση της εταιρείας στην ελληνική
αγορά είναι μόνο το πρώτο βήμα. Δειλά δειλά ξεκινούν οι εξαγωγές ενώ, σύντομα,
καταστήματα της εταιρείας θα κάνουν την εμφάνισή τους σε Κύπρο, Ολλανδία,
Βέλγιο, Ισπανία, Ιρλανδία, Γερμανία, Κίνα (όπου λειτουργεί και εργοστάσιο που
παρασκευάζει στρώματα, χωρίς επωνυμία, για λογαριασμό μεγάλων πολυκαταστημάτων)
και πιο πρόσφατα στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, όπου, σε μια ιδιοφυή προωθητική
ενέργεια, ο Παύλος Ευμορφίδης, η «ψυχή» της Coco-Mat, παρέδωσε τα προϊόντα με ένα από τα
πράσινα ποδήλατα της εταιρείας.
Η δε επίσκεψη σε κάποιο από τα καταστήματα
της εταιρείας, που λειτουργούν ως άτυποι πρεσβευτές της χώρας μας, αποτελεί μια
αξέχαστη εμπειρία, αφού ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει την παροιμιώδη
ελληνική φιλοξενία και μαζί φυσικούς χυμούς, αποξηραμένα σύκα, καρύδια, παστέλια
και άλλα πολλά καλά της χώρας μας.
Σήμερα, μόλις 22 χρόνια μετά τη σύσταση της
εταιρείας, η Coco-Mat διαθέτει
70 και πλέον σημεία πώλησης σε όλο τον κόσμο, ενώ έχει λάβει πληθώρα βραβείων
για την ποιότητα των προϊόντων της και τη φιλοσοφία της. Στα στρώματά της
κοιμούνται μερικοί από τους πιο διάσημους ανθρώπους στον κόσμο, όπως ο Μπίλ
Κλίντον και ο ποδοσφαιριστής Ραούλ. Και όλα αυτά, με μηδενικό δανεισμό…
