‘’Πέφτει’’,
μόλις που πρόλαβαν να ψελλίσουν όσοι έτυχε να βρεθούν στις 25 Ιουλίου 2000
κοντά στο αεροδρόμιο Σαρλ ντε Γκολ. Το κατ’ ευφημισμό ‘’σιδερένιο θαύμα’’, το
τρομερό και επιβλητικό υπερηχητικό αεροσκάφος, φλέγονταν αβοήθητο στον παρισινό
ουρανό πριν συντριβεί στο έδαφος παίρνοντας στο θάνατο 109 επιβαίνοντες και άλλους
τέσσερις άτυχους ανθρώπους που βρέθηκαν στο διάβα του. Οι τίτλοι τέλους για το Concorde είχαν μόλις αρχίσει να πέφτουν.
Το Concorde υπήρξε ένα θαύμα της αεροναυπηγικής. Διέσχιζε τον
Ατλαντικό σε τρεις περίπου ώρες, με ταχύτητα δυόμισι φορές μεγαλύτερη του ήχου,
μια επίδοση που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν ούτε τα σημερινά μαχητικά
αεροσκάφη, τα οποία διατηρούν τέτοιες ταχύτητες μόνο για περιορισμένα χρονικά
διαστήματα.
Η ιδέα για τη
δημιουργία ενός υπερηχητικού επιβατικού σκάφους εμφανίστηκε στα τέλη της
δεκαετίας του ’50 στη Γαλλία και τη Βρετανία. Εντέλει οι δύο χώρες, που
αποφάσισαν να προχωρήσουν από κοινού στην κατασκευή του, παρουσίασαν το
πρωτότυπο του Concorde το 1969, ενώ οι πρώτες
εμπορικές πτήσεις ξεκίνησαν, από την British Airways και την Air France, το 1976.
Με το
μοναδικό σχήμα των πτερύγων σε σχήμα δέλτα και το χαρακτηριστικό ρύγχος που
κατεβαίνει κατά την προσγείωση και την απογείωση, το Concorde θα αποσπούσε τον καθολικό
θαυμασμό του κοινού και του Τύπου και σύντομα θα καθιερωνόταν ως ο κυρίαρχος
των αιθέρων.
Όμως, δεν ήταν
όλα τόσο ρόδινα. Ο υπερηχητικός κρότος αποδείχτηκε ένα πρόβλημα χωρίς λύση. Το
ηχητικό κρουστικό κύμα που δημιουργείτο από το σπάσιμο της ταχύτητας του ήχου,
γινόταν ακουστό και ενοχλητικό, σαν ισχυρή έκρηξη, σε όσους βρίσκονταν στο
έδαφος, ακόμα και όταν το αεροσκάφος πετούσε σε μέγιστο ύψος.
Την ίδια
στιγμή, το εσωτερικό του Concorde δεν φημιζόταν για τις
ανέσεις του, αφού τόσο τα καθίσματα όσο και ο διάδρομος ήταν στενάχωρα, μάλλον
όχι αντάξια των 11.000 δολαρίων που ήταν η τιμή του εισιτηρίου. Παρ’ όλα αυτά,
θα παρέμενε το αγαπημένο μέσο μεταφοράς των επιχειρηματιών και των
διασημοτήτων, οι οποίοι θα μπορούσαν αυθημερόν να πάνε στην άλλη άκρη του
Ατλαντικού και να γυρίσουν.
Συνολικά,
στους αιθέρες πετούσαν μόλις μια ντουζίνα Concorde, τα οποία έκαναν
υπερατλαντικές πτήσεις. Όλα αυτά, όμως, μέχρι την αποφράδα εκείνη ημέρα, όταν
μια μεταλλική λάμα που βρέθηκε στον διάδρομο απογείωσης τρύπησε το ελαστικό, το
οποίο, με τη σειρά του, τρύπησε τη δεξαμενή καυσίμων και εξαιτίας της διαρροής
προκλήθηκε φωτιά. Ήταν ένα ‘’κενό αέρος’’ το οποίο η εταιρεία δεν κατάφερε ποτέ
να ξεπεράσει, με αποτέλεσμα λίγα χρόνια αργότερα, το φημισμένο υπερηχητικό
αεροσκάφος να καθηλωθεί οριστικά στο έδαφος.
ΤΙ ΠΗΓΕ ΣΤΡΑΒΑ
Οι πτήσεις
του Concorde στους αιθέρες σημαδεύτηκαν
από μια σειρά αναταράξεις και κλυδωνισμούς, οι οποίοι αποδείχθηκαν ιδιαίτερα
επώδυνοι. Ήδη από τα πρώτα του χρόνια, στη δεκαετία του ’70, είχε να
αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πρόβλημα: την πρώτη ενεργειακή κρίση. Ως αποτέλεσμα,
προκειμένου να καλυφθούν οι τεράστιες δαπάνες σε θέματα σχεδιασμού, ανάπτυξης
και συντήρησης, όπως και η υψηλή κατανάλωση καυσίμων, το Concorde έμελλε να καταστεί προνόμιο μόνο της ανώτερης
κοινωνικής τάξης.
Όμως, η
αποξένωση της ευρείας μάζας δεν ήταν το μοναδικό άλυτο πρόβλημα. Σ’ αυτό
προστέθηκε και ο υπερβολικός θόρυβος, εξαιτίας του οποίου οι υπερηχητικές
πτήσεις σύντομα θα απαγορεύονταν πάνω από κατοικημένες περιοχές, κάτι που
αποτέλεσε ισχυρό ράπισμα για την κερδοφορία του εν λόγω εγχειρήματος.
Σαν να μην
έφθαναν όλα αυτά, ήρθε όλη η αρνητική δημοσιότητα που προκλήθηκε από την
αεροπορική τραγωδία, η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους και ο περιορισμός, εν
μέσω ύφεσης και τρόμου, των αεροπορικών ταξιδιών, για να βάλουν τέλος σε ένα
μύθο, ένα τεχνολογικό θαύμα. Όπως εξάλλου σχολίασε εύστοχα το CNN, «είναι η πρώτη φορά που η αεροπορική ιστορία κάνει
ένα βήμα προς τα πίσω».
Πηγή: Super Flops. Οι μεγαλύτερες εμπορικές αποτυχίες (Εκδ. Σταμούλης)
