Ηταν η πρώτη ευχάριστη είδηση του 2014, που ήρθε να μας ενθυμίσει ότι υπάρχουν δίκαιοι και συνεπείς εργοδότες, που αναγνωρίζουν την προσφορά του εργατικού τους δυναμικού.
Με αφορμή, λοιπόν, την παροχή 2,5 εκατ. στους υπαλλήλους της, που ανακοινώθηκε από την ιστορική εταιρεία Καρέλιας, καθότι η περυσινή χρονιά ήταν ιδιαίτερα κερδοφόρα, ας γυρίσουμε το χρόνο πίσω για να μάθουμε την ιστορία, όπως αποτυπώνεται στο βιβλίο "Επιχειρείν αλά ελληΝΙΚΑ", την παλαιότερης καπνοβιομηχανίας στην Ελλάδα.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, άρχισαν να καταφθάνουν στη χώρα μας οι πρώτες σιγαροποιητικές μηχανές, οι οποίες θα έφερναν επανάσταση στο χώρο της ελληνικής καπνοβιομηχανίας, που τότε βρισκόταν ακόμα στα σπάργανα. Έτσι, παρά τις έντονες αντιδράσεις των καπνεργατών που, φοβούμενοι ότι θα έχαναν τις δουλειές τους, έκαναν ότι μπορούσαν για να αποτρέψουν την εισαγωγή τους (συχνά, κατά τη μεταφορά τους τα μηχανήματα ‘’συνοδεύονταν’’ από άνδρες της Χωροφυλακής), πολλές τότε οικογενειακές βιοτεχνίες καπνού, ανάμεσά τους και η οικογένεια Καρέλια, ενσωμάτωσαν τη νέα τεχνολογία και κατάφεραν να μετεξελιχθούν σε καπνοβιομηχανίες.
Γυρίζουμε το χρόνο πίσω, λοιπόν, στα 1888, όταν οι Γεώργιος και
Ευστάθιος Καρέλιας ιδρύουν στην Καλαμάτα μια μικρή καπνεμπορική επιχείρηση,
θέτοντας τα θεμέλια γι’ αυτό που έμελλε να καταστεί η μακροβιότερη
καπνοβιομηχανία της χώρας μας. Έχοντας στη διάθεσή τους ένα κοφτήριο, τα δύο
αδέρφια προμήθευαν την πόλη και τα γύρω χωριά με κομμένο καπνό σε σακούλες, τον
οποίον προμηθευόταν με καΐκια από το Αγρίνιο και τη Λαμία. Αργά αλλά σταθερά, η
μικρή μονάδα θα επεκταθεί και, ακολουθώντας τις επιταγές των καιρών, θα
προσλάβει εργάτριες που έφτιαχναν χειροποίητα τσιγάρα, τα οποία είχαν μόλις
εμφανιστεί στην Ελλάδα.
Όταν αναλάβουν τα ηνία οι τέσσερις γιοι του Γεωργίου Καρέλια, Ανδρέας,
Κωνσταντίνος, Ιωάννης και Ευστάθιος, θα εισάγουν νέα ήθη στην εταιρεία,
αγοράζοντας, το 1916, την πρώτη τους σιγαροποιητική μηχανή, χάρη στην οποία θα
αυξήσουν κατακόρυφα την παραγωγική τους δυναμικότητα ενώ θα μειώσουν δραστικά
το εργατικό κόστος – είχε υπολογιστεί ότι κάθε μηχανή αναπλήρωνε 100 περίπου
εργάτες. Ως εκ τούτου, το πρώτο τυποποιημένο τσιγάρο της εταιρείας, που έφερε
την επωνυμία ‘’Πετρόμπεης Σιγαρέτα Αφοί Καρέλια’’, σύντομα θα έκανε την
εμφάνισή του.
Τα χρόνια του Μεσοπολέμου, ο κλάδος της καπνοβιομηχανίας, όπως εξάλλου
και οι περισσότεροι κλάδοι, γνωρίζει εντυπωσιακή ανάπτυξη. Ο καπνός εξελίσσεται
σε ένα από τα κυριότερα εξαγωγικά προϊόντα της ελληνικής γεωργίας, αφού περίπου
το 80% της ετήσιας παραγωγής, που έφθανε τους 35-40 χιλιάδες τόνους,
προορίζεται για εξαγωγή.
Ανάλογη ανάπτυξη θα γνώριζε και η εταιρεία Καρέλιας, η οποία τα χρόνια
εκείνα θα καταφέρει να γίνει γνωστή στην περιοχή της Πελοποννήσου.
Χαρακτηριστικά, το 1929 κατορθώνει να είναι μέσα στις 30 πρώτες ελληνικές
βιομηχανίες, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, το 1932, καταφέρνει να υποσκελίσει
αρκετές από τις 164 καταγεγραμμένες σιγαροποιητικές μονάδες και να βρεθεί στην
ένατη θέση.
Το 1934, η εταιρεία παρουσιάζει στην αγορά τα ‘’Εξτρα Καρέλια’’ από
επιλεγμένα καπνά Αγρινίου, ενώ το 1947 λανσάρει τα ‘’Αφοί Καρέλια Αγρινίου’’,
και τα ‘’Αφοί Καρέλια’’, τσιγάρα σε πακέτο των 100 που απευθυνόταν στην
εργατική τάξη. Η μεγαλύτερη όμως επιτυχία θα σημειωθεί με τα ‘’Σέρτικα
Λαμίας’’, τα οποία έγιναν εξαιρετικά δημοφιλή χάρη στο κόκκινο πακέτο τους και
αγαπήθηκαν από τις λαϊκές μάζες και τους αγρότες της Πελοποννήσου.
Πλέον, στη δεκαετία του ’50 η άλλοτε μικρή καπνεμπορική εταιρεία έχει
μεταλλαχθεί σε έναν σημαντικό παίκτη της ελληνικής αγοράς του τσιγάρου. Τα
τσιγάρα τής καπνοβιομηχανίας Καρέλια προωθούνται σε όλη την Ελλάδα με ιδιαίτερη
επιτυχία. Την ίδια στιγμή η γκάμα της εμπλουτίζεται με νέα σήματα, όπως τα
‘’Εκλεκτά’’, ‘’Ρεκόρ’’, ‘’Εξτρα Καρέλια’’ και από το 1957 με τα ‘’Καρέλια
Φίλτρο’’ στην περίφημη κασετίνα, που αγκαλιάζεται με θέρμη από τους καπνιστές.
Τη δεκαετία του ’70, η εταιρεία θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο Αξιών
Αθηνών, ενώ, ακολουθώντας πιστά τις επιταγές της μόδας, θα βγάλει στην αγορά τα
‘’Karelia Lights’’
(αγγλιστί, ενδεικτικό της ξενομανίας της εποχής). Σε μια εποχή που ο κόσμος πια
αρχίζει να ενημερώνεται πλήρως για τις επιβλαβείς συνέπειες του τσιγάρου, τα ‘’Karelia Lights’’, που έντεχνα προωθούνται ως μαλακά τσιγάρα, θα κάνουν
κυριολεκτικά πάταγο και θα κατακτήσουν την πρώτη θέση στην κατηγορία τους.
Σήμερα, η καπνοβιομηχανία Καρέλια ΑΕ, που εξακολουθεί να ελέγχεται από
τους μακρινούς απογόνους των ιδρυτών, είναι η μεγαλύτερη σε μέγεθος ελληνική
καπνοβιομηχανία, με τουλάχιστον 45.000 σημεία πώλησης σε όλη την Ελλάδα και με
εξαγωγές σε περισσότερες από 65 χώρες σε όλο τον κόσμο. Η δε παραγωγική
δυναμικότητα της εταιρείας, που υπερβαίνει τα 45 εκατ. τσιγάρα την ημέρα,
σίγουρα θα εξέπληττε τους δύο ιδρυτές, οι οποίοι πριν 120 περίπου χρόνια, με τα
ταπεινά μέσα που είχαν στη διάθεσή τους τότε, μπορούσαν να παράγουν μόλις
μερικές εκατοντάδες σιγαρέτα ημερησίως.
Πηγή: Επιχειρείν αλά ελληΝΙΚΑ (εκδ. Σταμούλης)
