Η Απορία ενός Τρίχρονου Κοριτσιού
Έπρεπε να περάσουν περισσότερα από 100 χρόνια από
τότε που ανακαλύφθηκε η φωτογραφία, για να διερωτηθεί κάποιος «γιατί να
στέλνεται το φιλµ προς εµφάνιση και να µην µπορούν οι φωτογραφίες να
εµφανίζονται στη στιγµή;». Αυτός ο κάποιος δεν ήταν ένας επίδοξος εφευρέτης,
αλλά ένα µικρό κοριτσάκι… Ο πατέρας της, πάντως, ένας εργασιοµανής εφευρέτης,
που ήταν τόσο αφοσιωµένος στα πειράµατά του που συχνά ξεχνούσε να φάει, θα
έβρισκε τη λύση.
Το 1943 ένα τρίχρονο κοριτσάκι έκανε την πολύ απλή
ερώτηση: «Γιατί να µην µπορώ να δω τη φωτογραφία, αµέσως µόλις τραβηχτεί;». Ο
πατέρας της, Έντουιν Λαντ, έλαβε σοβαρά την απορία της κόρης του και τελικά
ανακάλυψε την κάµερα και το φιλµ που θα ικανοποιούσαν την επιθυµία της. Η µικρή
Τζένιφερ Λαντ παρείχε το ιδανικό παράδειγµα για το πώς µια αφελής ερώτηση
µπορεί να οδηγήσει σε µια ιστορική ανακάλυψη. Μόνο ένα παιδί (ή ένας εφευρέτης)
θα µπορούσε να κάνει αυτή την ερώτηση, και σίγουρα µόνο ένας εφευρέτης θα την
έπαιρνε σοβαρά και θα αφιέρωνε χρόνο και προσπάθεια για να βρει τη λύση.
Το 1927 ο Έντουιν Λαντ ήταν µόλις 18 ετών, όταν
άρχισε να µπαίνει κρυφά στο εργαστήριο ενός πανεπιστηµίου και να πειραµατίζεται
µε φωτοκύµατα. Σύντοµα ανακάλυψε µια διαδικασία, την οποία ονόµασε Polaroid
(από το polar που σηµαίνει «πολικός»). Πεπεισµένος ότι η ανακάλυψη του θα
ενδιέφερε τις αυτοκινητοβιοµηχανίες (προκειµένου να τη χρησιµοποιήσουν στους
προβολείς), διέκοψε τις σπουδές του και συνέχισε τα πειράµατά του. Μετά από
εννέα χρόνια τελειοποίησε το προϊόν του, όµως οι αυτοκινητοβιοµηχανίες το
απέρριψαν, όταν διαπίστωσαν ότι ήταν ευπαθές στη ζέστη.
Η εταιρεία, που είχε ιδρύσει από το 1937, κατέληξε
να κατασκευάζει γυαλιά ηλίου, τα οποία (µαζί µε διάφορα φίλτρα, γυαλιά
αεροπόρων και όπλα) ήταν περιζήτητα στον Β' Παγκόσµιο Πόλεµο. Μετά τον πόλεµο,
όµως, η ζήτηση για τα προϊόντα της Polaroid έπεσε κατακόρυφα και ο Λαντ άρχισε
να αναζητεί εναγωνίως ένα νέο προϊόν.
Τότε ήταν που θυµήθηκε το περιστατικό µε την κόρη
του, κατά τη διάρκεια των διακοπών τους στο Νέο Μεξικό. Μέσα σε µία ώρα
διαµόρφωσε µια γενική ιδέα για την κάµερα και το φιλµ και ενθουσιασµένος όπως
ήταν έτρεξε σ’ ένα φίλο για να του περιγράψει µε κάθε λεπτοµέρεια τη µηχανή
µέσα στην οποία θα γινόταν η εκτύπωση της φωτογραφίας.
Τελικά, το 1947, µετά από τέσσερα ολόκληρα χρόνια,
ο Λαντ κατασκεύασε την πρώτη κάµερα, την
Polaroid Model 95, που έβγαζε καστανόχρωµες φωτογραφίες σε 60 µόλις
δευτερόλεπτα. Ο εφευρέτης αρχικά προσέγγισε την Kodak, προκειµένου να λανσάρει
την ανακάλυψή του, η οποία όµως αρνήθηκε θεωρώντας ότι µια τέτοια κάµερα δεν θα
είχε µεγάλη διάρκεια ζωής. Αργότερα βέβαια, η Kodak θα είχε τροµερή δυσκολία
στο να φτιάξει µια αντίστοιχη µηχανή και να µην καταπατήσει την πατέντα της
Polaroid (όταν τελικά το επιχείρησε, τότε µηνύθηκε και αναγκάστηκε να πληρώσει
925 εκατ. δολάρια).
Η νέα
µηχανή, που ζύγιζε λιγότερο από δύο κιλά και κόστιζε 90 δολάρια, είχε τροµερή
επιτυχία (αν και αρχικά διατέθηκαν µόλις 60 µηχανές στην αγορά, οι οποίες
εξαντλήθηκαν την ίδια µέρα) και ήταν το πιο δηµοφιλές δώρο που θα µπορούσε να
λάβει κάποιος τα Χριστούγεννα του 1948. Οι Polaroid που κατασκευάστηκαν τα
επόµενα χρόνια ήταν σαφώς πιο ποιοτικές και έβγαζαν ασπρόµαυρες φωτογραφίες
(έγχρωµες από το 1963) σε 15 δευτερόλεπτα (αργότερα η διαδικασία έγινε
στιγµιαία), ενώ από το 1972 µε το µοντέλο SX-70 οι φωτογραφίες δεν χρειάζονταν
πια να αποκολληθούν από το αρνητικό τους.
Ο Έντουιν Λαντ, αν και δεν γύρισε ποτέ στο
πανεπιστήµιο για να ολοκληρώσει τις σπουδές του, παρέλαβε 14 τιµητικά διπλώµατα
και 37 βραβεία για τις 533 πατέντες του. Πέθανε το 1991 σε ηλικία 81 ετών,
έχοντας προφανώς απεριόριστη ευγνωµοσύνη στην κόρη του, της οποίας η αφελής
ερώτηση είχε αλλάξει τη ζωή του. Τουλάχιστον δεν έζησε αρκετά για να δει την επιχείρησή του να ξεπερνιέται από τις εξελίξεις και εν τέλει να χρεοκοπεί...
Πηγή: Γνωστά Ονόματα, Αγνωστες Ιστορίες