Πριν από χρόνια, ο Ζακ Σεγκελά, ο πασίγνωστος image maker, κατάφερε κάτι σπάνιο: σόκαρε τον Φρανσουά Μιτεράν! «Μιλάτε για μένα, και αισθάνομαι σαν να μιλάτε για ένα προϊόν!», εξανέστη ο Γάλλος πρόεδρος. «Κι ο πολιτικός ένα προϊόν είναι», είπε ο Σεγκελά ατάραχος. «Δηλαδή, εσείς μπορείτε όλους να μας πουλήσετε εξίσου καλά;», ρώτησε ο Μιτεράν. «Οχι κύριε πρόεδρε!», απήντησε ο Σεγκελά. «Υπάρχουν και κακά προϊόντα!».
Οποιον επικοινωνιολόγο και να ρωτήσετε, θα σας πει το ίδιο: η Ελλάδα είναι κι αυτή προϊόν – και όχι «κακό προϊόν». Είναι ένα παλιό, αγαπημένο brand που βρίσκεται σε κρίση. Ο κ. Οικονομίδης λέει πως θυμίζει την Apple του 1997. «Τότε τα PC είχαν περισσότερες εφαρμογές κι είχαν σαρώσει την αγορά. Η Apple πήγαινε για πτώχευση», θυμάται. «Την καμπάνια για να σώσουμε την εταιρεία τη στήσαμε εμείς. Και δεν προβάλαμε το προϊόν. Προβάλλουμε αξίες». Το σποτ που βγήκε δεν έδειχνε ούτε έναν υπολογιστή. Εδειχνε όλες τις ιδιοφυΐες του κόσμου, από τον Μπομπ Ντίλαν ώς τον Μαχάτμα Γκάντι, και μιλούσε για όραμα και δημιουργικότητα. Ηταν η καμπάνια που έσωσε την Apple – την ίδια εταιρεία που σήμερα είναι παντοδύναμη. «Αυτό που κάναμε», λέει ο κ. Οικονομίδης, «ήταν να ανατρέξουμε στα ιδανικά της εταιρείας, στο DNA της. Αυτό πρέπει να κάνει και η Ελλάδα σήμερα».
Στο απορημένο μου ύφος απαντά με ένα παράδειγμα: εκείνο της καμπάνιας που έστησε ο διάσημος Ελληνοαμερικανός διαφημιστής George Lois. Ηταν το 1985 που οι ΗΠΑ είχαν εκδώσει ταξιδιωτική οδηγία για τη χώρα μας λόγω της τρομοκρατίας. Ο ΕΟΤ απευθύνθηκε στον Lois για να σώσει τον τουρισμό μας. Εκείνος έκανε κάτι απλό αλλά ιδιοφυές: βρήκε 37 διάσημους Αμερικανούς που ήταν γόνοι μεταναστών, και τους έδωσε από ένα εισιτήριο για διακοπές στην Ελλάδα, με αντάλλαγμα να πουν μία φράση μπροστά στην κάμερα. Ο μέσος Αμερικανός που είχε παππούδες μετανάστες ταυτίστηκε βλέποντας τον Νιλ Σεντάκα να λέει πως «ο πατέρας μου ήταν μετανάστης απ’ την Τουρκία. Τώρα εγώ γυρίζω σπίτι… στην Ελλάδα!». Το σλόγκαν «Now I am going home… to Greece!», έκανε θραύση: τα αεροπλάνα με προορισμό την Αθήνα ταξίδευαν με 100% πληρότητα.
«Πρόσφατα», λέει ο κ. Οικονομίδης, «ανέλαβα μια καμπάνια για τις Σεϋχέλλες που ο τουρισμός τους ήταν σε κρίση: από τη μέρα που ο πρόεδρος της χώρας βγήκε και είπε πως “εμείς δεν θα είμαστε δούλοι του υπόλοιπου κόσμου!”, οι κάτοικοι των Σεϋχελλών αρνούνταν να εξυπηρετήσουν τους τουρίστες! Στήσαμε λοιπόν μια καμπάνια με κίνητρα για βελτίωση. Τα ταξί τους, ας πούμε, ήταν σε άθλια κατάσταση. Προτείναμε στην κυβέρνηση να αγοράσει ένα στόλο από ολοκαίνουργια ταξί, να τα νοικιάσει φθηνά αλλά κάθε τόσο να τα ελέγχει: όποιος οδηγός δεν φρόντιζε το αμάξι του, του το έπαιρναν αυτομάτως πίσω».
Μπορεί να μοιάζουν απλές οι ιδέες που άλλαξαν το brand των Σευχελλών, αλλά η πραγματική αλλαγή είναι στη νοοτροπία των κατοίκων. Παντού στον χάρτη υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα – η Εσθονία, φερ’ ειπείν. «Είναι μια μικρή χώρα», λέει ο κ. Ολύμπιος, «αλλά όταν έριξε βάρος στην πανεπιστημιακή της κοινότητα, έγινε ενδιαφέρουσα για τους Ευρωπαίους. Ή η Ρουάντα. Ολοι την είχαμε συνδυάσει με τη γενοκτονία, αλλά σήμερα είναι τουριστικός προορισμός. Βέβαια, χρειάστηκε πρώτα να κηρύξουν τη μισή χώρα εθνικό πάρκο!».
Παραδείγματα υπάρχουν πολλά – και προτάσεις για την Ελλάδα ακόμη περισσότερες: «Θα μπορούσαμε να κάνουμε άνοιγμα σε χώρες που δεν είναι προκατειλημμένες έναντί μας. Στην Ασία, για παράδειγμα», προτείνει ο Π. Οικονομίδης. «Θα μπορούσε η ελληνική περιφέρεια να δώσει λύση», λέει ο Γ. Ολύμπιος. «Η Κρήτη, ας πούμε, να δημιουργήσει ένα δικό της brand. Να λειτουργήσει ως αυτόνομο τμήμα, με εξαιρετικές παροχές για τον επισκέπτη. Αν πολλές περιφέρειες φρόντιζαν το brand τους, σε έναν ορίζοντα πενταετίας το brand της Ελλάδας θα μπορούσε να ανασυγκροτηθεί από τα μέρη του».
Προτάσεις υπάρχουν πολλές। Προϋπόθεση, μόνο μία: να αλλάξουν οι Ελληνες. «Το να έχεις έναν πρωθυπουργό που ασκείται, που χειρίζεται το λάπτοπ, που μιλάει αγγλικά, είναι μια καλή αρχή. Οι ξένοι μπορούν να ταυτιστούν με την εικόνα αυτή», λέει ο Γ. Ολύμπιος. «Αλλά δεν φτάνει». Γιατί, όπως υπογραμμίζει και ο Π. Οικονομίδης, «το brand φτιάχνεται από μέσα προς τα έξω. Πρέπει κάθε Ελληνας να αλλάξει προς την ίδια κατεύθυνση». «Να ανακαλύψεις μέσα στη χώρα σου μια καινούργια χώρα» – έτσι το λέει ο Γ. Ολύμπιος. «Αυτό θα ήταν λυτρωτικό και για μας τους ίδιους. Να δώσουμε επιτέλους μια απάντηση στο “τι σημαίνει Ελληνας σήμερα; Τι τον ενδιαφέρει; Τι θέλει να πετύχει;”». Αν αυτό είναι εφικτό, εξαρτάται από τον καθένα μας ξεχωριστά. Αλλά το βέβαιον είναι πως στη σημερινή Ελλάδα, πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν απαντήσεις γι’ αυτές τις ερωτήσεις…
Πηγή: Καθημερινή
